‘De pompoeneter’ is een semi-autobiografische roman van Penelope Mortimer over een naamloze vrouw in Engeland in de jaren ‘60 die haar levensverhaal vertelt aan haar arts. Vanaf de bank van haar psycholoog vertelt ze haar verhaal. Ze is moeder van een schare kinderen en getrouwd met scenarioschrijver Jake. Ze lijken ‘lang en gelukkig’ te leven, maar de realiteit is dat ze lijdt aan depressies terwijl ze moet zien om te gaan met een overspelige echtgenoot, therapiesessies, het huishouden, jeugdherinneringen en toekomstdromen. ‘De pompoeneter’ is een inktzwarte komedie over het huwelijk en de valkuilen van het ouderschap.

ISBN: 9789 048 830 855 – Lebowski Publishers – Aantal pagina’s: 192 – Literaire roman (vertaald)

5 van de 5 sterren — Kelly

Recensie in één zin

‘Een inktzwarte, hartverscheurend geestige roman over de positie van de vrouw in de jaren ’60.’

Hoofdpersonages

Het verhaal oogt op het eerste gezicht vrij klassiek: man en vrouw trouwen, kopen een huis en krijgen kinderen. De man heeft een succesvolle carrière in de filmindustrie, de vrouw blijft thuis en zorgt voor de kinderen. Aanvankelijk lijkt dit een goed huwelijk ondanks dat haar man Jake vaak weg is. Uit de gesprekken, die de naamloze hoofdpersonage met haar psycholoog heeft, komt een heel ander beeld naar voren. Als huisvrouw heeft ze steeds minder werk want dat wordt door het personeel overgenomen en de carrière van haar man neemt een vlucht. Het succes stijgt hem naar de bol, hij heeft meerdere minnaressen en krijgt een drankprobleem. Zijn vrouw, eenzaam en praktisch onafgebroken in verwachting, zit thuis met een depressie. Al haar ambitie is verdwenen. Het enige waar ze nog concrete plannen voor maakt is het krijgen van nóg meer kinderen. Jake moet naar het buitenland voor een filmproductie. Ondertussen blijft zijn vrouw naar de psycholoog gaan en vertelt ze over haar verleden. Passages uit het verleden en in de huidige tijd wisselen elkaar af. Beetje bij beetje kom je te weten wat er zich in haar hoofd afspeelt.
— Kelly

Sfeer

Het grootste deel van het boek speelt zich af op de bank van de psycholoog, waar het hoofdpersonage haar leven en haar problemen bespreekt. Met de psycholoog bespreekt zij haar (gebrek aan) ambities, haar kinderen (‘een opmerkelijk aantal’, merkt de psycholoog op, waarvan ze in de meeste gevallen de naam niet meer weet of noemt). Ze heeft het over haar man waarmee ze een goed, gelukkig huwelijk denkt te hebben maar die sinds zijn succes in de filmwereld meer aan zichzelf denkt dan aan zijn vrouw en kinderen Hij ziet zijn vrienden en minnaressen vaker dan zijn eigen gezin. Aan de hand van situaties uit haar jeugd en haar leven als volwassen vrouw kom je erachter waar de problemen en de gevoelens van vrouw hun oorsprong vinden.
— Kelly

Schrijfstijl

Dit boek is ontzettend knap geschreven. Je duikt als lezer in het leven van het hoofdpersonage, dat laat je niet meer los. Haar stemmingswisselingen zijn van invloed op de schrijfstijl en op de dialogen. Er wordt gewisseld tussen de ik- en de alwetende vertelling, de dialogen gaan van fel naar emotioneel. De moedeloosheid van het hoofdpersonage grijpt je bij de keel. Je blijft met vragen achter, die ook tijdens haar gesprek met de psycholoog onbeantwoord blijven. Waarom wil ze zoveel kinderen? Houdt ze wel van Jake? Ze is ongelukkig maar lijkt alsof de kracht niet te hebben om wederom, na meerdere stukgelopen huwelijken, op een breuk aan te sturen. De scene waarin ze op zwaar aandringen van Jake akkoord gaat met een abortus én sterilisatie is aangrijpend. Eigenlijk wordt daardoor haar enige vluchtweg ontnomen.
— Kelly

Passage uit het boek

‘Ben je met Philpot naar bed geweest?’
‘Jezus, waarom moet dat oude verhaal er nu weer bij gehaald worden? Dat was tijden geleden. Iets uit grijze oudheid.’
‘Heb je het gedaan?’
‘Ja, natuurlijk heb ik het gedaan.’
‘Maar je zei dat je het … niet had gedaan.’
‘Dat klopt. Ik heb tegen je gelogen. Wat had je anders van me verwacht?’
‘Was het hier? In huis?’
‘Ik denk het wel. Ik kan niet bedenken waar ik anders met haar naar bed geweest zou moeten zijn.’
‘Vaak?’
‘Waarom moet je jezelf zo kwellen? Zo vaak als we konden, denk ik. Wat doet het er nu nog toe?’
‘Niets doet er nog toe, neem ik aan. Maar iets toch wel?’
‘Natuurlijk doet iets er nog wel toe. De toekomst.’
‘Nee. Niet de toekomst. De waarheid.’
‘Maar snap je het dan niet? Voordat je de waarheid wist, waren we gelukkig. Wat is er goed aan om voortdurend maar te proberen de waarheid te achterhalen? Die is altijd onaangenaam.’
‘Zijn alleen leugens aangenaam?’
‘Meestal wel, ja. Daarom liegen mensen. Om het leven draaglijk te maken.’

Leesvoorschrift

Voor vrouwen of mannen?

Hoe dik is de pil?

Bekijk deze visuele boekrecensies ook eens

Recensie: Margaret Atwood – Penelope: De mythe van…

Recensie: Claire North – Ithaka