Recensie: Lisa Fittko – Vlucht over de Pyreneeën, mijn tocht met Walter Benjamin
Voor antinazi’s die dreigden door de Franse politie aan Duitsland uitgeleverd te worden, was de ‘F-route’ in 1940 een geheime vluchtweg door de onbegaanbare Pyreneeën naar Spanje. Lange tijd wist niemand wat ‘F’ betekende, totdat de Amerikaanse journalist Varian Fry, eveneens een vluchthelper, het geheim onthulde en Fittko’s moedige onderneming in zijn herinneringen (Varians oorlog, Cossee 2024) noemde. Lisa Fittko beschrijft haar tochten, met voornamelijk Duitse vluchtelingen, uiterst aanschouwelijk. Bijzonder indrukwekkend is haar reis met de kortademige filosoof Walter Benjamin, ook omdat zij zijn zware aktetas droeg met daarin het enige manuscript van zijn Passagenwerk, dat sinds zijn zelfmoord spoorloos is. Als het om standvastigheid, solidariteit, politieke intelligentie en onafhankelijkheid van geest in tijden van verzet gaat, is Lisa Fittko’s boek net zo uniek als deze Joodse socialiste zelf.
ISBN: 9789464520743 – Uitgeverij Cossee – Aantal pagina’s: 288 – Non-fictie
4 van de 5 sterren – Isolde
Start scrollen!
Vanaf hier weet je binnen één minuut of dit boek bij je past.
Recensie in één zin
‘Wat een omzwervingen, wat een avonturen op zo’n jonge leeftijd. Vlucht over de Pyreneeën is een fascinerend verslag.’
Hoofdpersonages
Lisa Fittko vertelt in Vlucht over de Pyreneeën in feite over hoe zij de Tweede Wereldoorlog heeft beleefd en overleefd. De titel suggereert wellicht dat het boek gaat over de vluchtroute over de Pyreneeën om zo de vrijheid te kunnen bereiken. Dat was een route die niet zonder gevaren was en dat geldt voor beide zijden van de grens. Fittko heeft samen met haar man vele mensen over de bergen geholpen en hen zo kunnen redden.
Maar het boek gaat over zoveel meer, de Pyreneeënroute is slechts een van de onderwerpen en was uiteindelijk voor Fittko een episode om zelf ook Europa te kunnen verlaten.
— Isolde
Sfeer
Het boek gaat vooral over hoe ontheemd Duitse en Oostenrijkse Joden waren, gevlucht uit hun eigen land voor het naziregime en vervolgens verdacht en opgesloten in het land waar ze naartoe gevlucht zijn. Het boek laat je voortdurend de dreiging van de oorlog voelen, maar in de verte leest het ook als een avonturenroman. Je weet dat dit waargebeurde verhalen zijn en dat bevestigt dat de werkelijkheid soms meer bizar is dan elk verhaal dat je kunt verzinnen.
— Isolde
Schrijfstijl
Vlucht over de Pyreneeën leest niet heel vlot. Het is enigszins vormelijk geschreven. Misschien heeft dat te maken met het feit dat het boek al in de jaren ‘80 is geschreven, in veertig jaar tijd veranderen taalgebruik en stijl.
Het boeiende verhaal maakt echter alles goed.
— Isolde
Passage uit het boek
‘In ons pension zit een groep Joodse jongens die rechtstreeks uit Berlijn komt. We wilden met ze praten en horen wat zich daar allemaal afspeelt. Ze waren opgewonden, en een beetje verward vertelden ze over een gerucht: ze hadden Joden in een trein gestopt. Zogenaamd om ze naar Polen over te brengen, maar toen werd er gas in de wagons gepompt. Ik zei later tegen Hans: Heb je dat gehoord? Gruwelijk, hoe die nazi’s de Joden angst aanjagen – die jongens lijken echt te geloven dat zoiets mogelijk is.’
Leesvoorschrift
Neem dit boek mee als je op vakantie gaat naar Spanje en de Costa Brava je bestemming is. Zoek een plekje, zover mogelijk in het noorden, aan de voet van de Pyreneeën, Portbou bijvoorbeeld. Vind een terras aan de boulevard, bestel een tinto verano met gefrituurde calamares en staar naar de bergen in de verte. En stel je dan voor dat jij wordt opgejaagd door een regime dat jou wil vermoorden en dat je op espadrilles en met minimale bagage die onvoorspelbare bergen moet oversteken…
Voor vrouwen of mannen?
50%
50%
Hoe dik is de pil?
Ook gelezen? Hoeveel sterren geef jij dit boek?
Bekijk deze visuele boekrecensies ook eens
Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.
+ Er zijn nog geen reacties
Reactie toevoegen